การเติบโตทางกายภาพและเศรษฐกิจของเมืองแม่โจ้ในฐานะเมืองรองจากเทศบาลนครเชียงใหม่ มาพร้อมกับความหลากหลายของผู้คน อาชีพและ กิจกรรมการดำรงชีวิต การทำความเข้าใจเนื้อแท้ดั้งเดิมของเมืองที่เหลืออยู่ การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในปัจจุบันและอนาคต ด้วยกระบวนการวิจัยอย่างสร้างสรรค์ ไม่รีบด่วน เพื่อวางข้อมูล ข้อค้นพบ ผลผลิตไว้บนฐานข้อมูลภูมิสารสนเทศ เพื่อใช้เป็นเครื่องมือบริหารจัดการและพัฒนาให้ “แม่โจ้ เป็นเมืองน่าอยู่สำหรับทุกคน” จากความมุ่งมั่นของคณะทำงาน

นายกเทศมนตรี “เทศบาลเมืองแม่โจ้ ได้กำหนดนโยบายในการพัฒนาเมือง ในปี พ.ศ.2564 ไปสู่การเป็น “เมืองที่น่าอยู่อาศัย น่าท่องเที่ยว น่าศึกษา และน่าลงทุน” เพื่อรับรองการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างและบทบาทของเมืองด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ที่มีกลุ่มคนหลายหลากอาศัยอยู่ร่วมกัน ตลอดจนความพยายามสร้างสมดุลระหว่างการเติบโตของเมืองและวิถีความเป็นอยู่แบบดั้งเดิม ลดปัญหาการขยายตัวทางกายภาพของเมืองแบบไร้ทิศทาง (Urban sprawl) ความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม ความเหลื่อมล้ำทางสังคมในการเข้าถึงบริการสาธารณะและการบริการขั้นพื้นฐาน รวมทั้งโอกาสทางเศรษฐกิจและที่อยู่อาศัย

การจำแนกย่านในเขตเทศบาลเมืองแม่โจ้ จำแนกจาก Building Use (ที่พักอาศัย สถานประกอบการ), สัดส่วนกลุ่มประชากรที่อาศัยในย่าน, กิจกรรมขับเคลื่อนเศรษฐกิจหลักของชุมชนในย่าน, การเปลี่ยนมือพื้นที่ถือครองสิทธิ์ และประเภท Land use, แนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของ  Land use และ Building Use

ในมุมมองของหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) นั้น “การจัดการที่อยู่อาศัยสำหรับทุกคน” (Housing For All) ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่การจัดหาที่พักอาศัยในเชิงกายภาพ แต่ยังครอบคลุมถึงการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อคุณภาพชีวิตของผู้อยู่อาศัยในพื้นที่เมืองอย่างยั่งยืน การมีที่อยู่อาศัยที่มั่นคงและมีคุณภาพถือเป็นปัจจัยพื้นฐานในการเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจและสังคมของคนเมือง

ที่อยู่อาศัยควรเป็นมากกว่าสิ่งปลูกสร้าง นั่นหมายถึงต้องมีการเชื่อมโยงกับปัจจัยด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เช่น การเข้าถึงโครงสร้างพื้นฐานที่เหมาะสม การมีสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการใช้ชีวิตอย่างมีศักดิ์ศรี การได้รับโอกาสทางเศรษฐกิจที่เพียงพอต่อการเป็นเจ้าของที่พักอาศัยที่มีคุณภาพ และการมีเครือข่ายสังคมที่เกื้อกูลกัน

การพัฒนาและจัดการที่อยู่อาศัยจึงต้องมุ่งเน้นแนวทางที่ครอบคลุม ทั้งในมิติของความสามารถในการเข้าถึง (affordability) คุณภาพของที่อยู่อาศัย (housing quality) และการบูรณาการทางสังคม (social integration) เพื่อให้มันใจว่าทุกคนสามารยู่อาศัยในเมืองได้อย่างมั่นคงและมีคุณภาพชีวิตที่ดีในระยะยาว

โครงการวิจัย “แม่โจ้เมืองน่าอยู่สำหรับทุกคน” ได้รวบรวมข้อมูลในมิติต่าง ๆ ทั้งด้าน สังคม เศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม และกายภาพ เพื่อจะใช้ในการวิเคราะห์และวางแผนการพัฒนาเมืองแม่โจ้ ซึ่งโครงการนี้จะสามารถสร้างให้ทุกคนและทุกกลุ่มให้ได้อยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข นอกจากนี้ ผมคิดว่า การนำข้อมูลเหล่านี้มาจัดทำเป็นฐานข้อมูล GIS และเผยแพร่ให้กับทุกภาคส่วนได้ใช้ประโยชน์ร่วมกันเช่นนี้ ก็ยังเป็นการสร้างการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนให้มาร่วมการพัฒนาชุมชนเมืองของพวกเขาอีกทางหนึ่งด้วย

The “Mae Jo Livable City for Everyone” research project has collected multiple useful data and information for Mae Jo town analyses and planning. This project eventually will create a livable town for everyone. Furthermore, the sharing of collected data in GIS data platform to all stakeholders will also pave way of people participation in Mae Jo city development.